VERİ YAYIN VE DAĞITIMI
Program kapsamında üretilen istatistiklerin yayın ve dağıtımına ilişkin ilke, standart ve usullerin belirlenmesi ve uygunluğunun izlenmesi Yayın ve Dağıtım Kurulu tarafından yapılır. Programda yer alan kurum ve kuruluşlar yayım ve dağıtımlarında Resmi İstatistik İlkeleri’ne uymakla yükümlüdürler.
Resmi istatistikler, kurum ve kuruluşların web sitelerinden (html sayfaları, veritabanları veya pdf dosyaları), basılı yayınlarla veya CD yoluyla yayımlanabilir. İstatistiklerin öncelikli yayımlama aracı web siteleridir.
Kurum ve kuruluşlar, internet ana sayfalarında “resmi istatistikler” başlığı açarak yayımlayacakları resmi istatistikleri bu başlık altında yayımlarlar. Resmi İstatistikler, web sitelerinde açıklayıcı bilgiler (metaveri) ile birlikte yayımlamaktan sorumludur.
Ulusal Veri Yayımlama Takvimi (UVYT): Resmi istatistiklerin dağıtımı, kullanıcılara hangi veriye ne zaman ulaşabileceklerini belirten bir takvimle yapılır. Verilerin hangi kurum tarafından, ne zaman ve ne şekilde yayımlanacağını gösteren UVYT, TÜİK tarafından her yılın başında kamuoyuna açıklanır.
Programda görev alan kurum ve kuruluşlar her yıl 1 Aralık tarihine kadar, bir sonraki yılın veri yayın tarihlerini belirleyerek UVYT’de yer almak üzere TÜİK’e iletirler. Verilerin yayım tarihinde meydana gelebilecek değişiklikler, UVYT’de öngörülen tarihten en geç iki gün önce gerekçesiyle birlikte kamuoyuna açıklanmak üzere, TÜİK’e bildirilir.
Kurum ve kuruluşlar, TÜİK tarafından sağlanan UVYT'ye ait web adresine kendi sitelerinde link vermek ve yayımlayacakları verilerin yer alacağı web adreslerini TÜİK’e bildirmekle yükümlüdürler. Verilecek linkler sabit olmalı, değişiklik durumunda TÜİK’e bildirilmelidir.
Web sitelerinde yayımlanan istatistiğin adı, metaverisi, yayımlama takviminde kullanıcıların bulabileceği şekilde yer almalıdır.
Basılı yayınlar aynı zamanda web sitelerinde html sayfası, veritabanları veya pdf formatında yayımlanır. Basılı yayınlarda resmi istatistiğin metaveri bilgilerine detaylı olarak yer verilir.
UVYT kapsamında yayımlanan resmi istatistiklere erişim günlük olarak TÜİK web sitesinde yer alan “Veri Yayımlama Takvimi” ve Resmi İstatistik Portalindeki takvim üzerinden sağlanmaktadır.
Resmi İstatistik Etiketi: RİP kapsamında istatistik üretiminden sorumlu kurum ve kuruluşların ürettikleri istatistiklere ilişkin “…. İstatistikleri RİP kapsamında üretilmektedir” ifadesini yazılı ve elektronik ortamda yer alan haber bülteni ve yayınlarında yer vermeleri gerekmektedir.
Bireysel veri (Mikro veri) kullanımı: Resmi İstatistiklerde bireysel veri (mikro veri) kullanımı TÜİK tarafından hazırlanan ve 01.09.2012 tarihinde yürürlüğe konan 03.09.2020 tarihinde revize edilmiş olan "Mikro Veriye Erişim Ve Kullanımı Hakkında Yönerge" ile belirlenmiştir (https://www.tuik.gov.tr/Kurumsal/Yonergeler).
Uluslararası Veri Gönderim Sistemi (UVGS): Ülkemizden uluslararası kuruluşlara iletilen istatistikî veri ve bilgilerin doğru ve tutarlı olması ülkemizin dünyadaki görünürlüğü açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede, artan veri gönderim trafiğine paralel olarak gönderim süreçlerinin disiplin altına alınması ve bu sayede resmi istatistiklerimizin yurt dışında eksiksiz ve zamanlı olarak ulaşılabilir olması konusu 25.03.2014 tarihinde yapılan 10. İstatistik Konsey Toplantısında görüşülmüş ve bu alanı kayıt altına almak üzere bir gönderim sisteminin hazırlanmasına karar verilmiştir.
Bu çerçevede, ihtiyaç duyulan koordinasyon ve uygulama birliğini sağlamak üzere TÜİK tarafından 2014 yılı sonu itibarıyla “Uluslararası Veri Gönderim Sistemi (UVGS)” adlı web tabanlı bir uygulama oluşturulmuştur. UVGS uygulamasının ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından kullanılması ile ulusal düzeyde hangi kurumun hangi uluslararası kuruluşa ne zaman, ne tür bilgiler gönderdiğinin takip edilebilmesi ve raporlanması mümkün olabilecektir. Sistemin işletimi ve idaresi TÜİK tarafından gerçekleştirilmektedir.
İstatistik Konseyinin, 2015 yılında gerçekleştirdiği 11. toplantısında konu ile ilgili katılımcılara bilgilendirme sunumu yapılmış olup, yönetici konumundaki katılımcılardan UVGS’ye yönelik farkındalığın artırılması, TÜİK ile iş birliğinin geliştirilmesi ve UVGS’ye geçiş için kurum içi planlama yapılması istenmiştir.
Uluslararası veri gönderiminin hassas bir konu olması sebebiyle TÜİK tarafından UVGS’ye ilişkin uygulamanın hizmet alımına gidilmeden mevcut kaynaklarla yazılmasının uygun olacağı değerlendirilmiş ve bu kapsamda yeni bir uygulama hayata geçirilmesi planlanmaktadır. Bu uygulama ile beraber RİP’e dahil olan konuların UVGS üzerinden gönderilmesi zorunlu olacaktır. Uluslararası veri gönderimi söz konusu olan konulardan RİP kapsamında olmayanların ise gerekli değerlendirmelere tabi tutularak Program kapsamına alınması planlanmaktadır. Böylece uzun dönemde RİP’te yer almayan resmi istatistik niteliği kazanmamış konuların uluslararası kurum/kuruluşlara gönderimi mümkün olmayacaktır.
Resmi İstatistik Portalı: RİP kapsamında TÜİK ve Programa dahil tüm kurum ve kuruluşlarca üretilen istatistiklerin, Türkiye İstatistik Sistemine ilişkin bilgilerin ve gelişmelerin kamuoyuna internet üzerinden tek kapıdan sunumunu gerçekleştirmek amacıyla RİP Portalı hazırlanmış (www.resmiistatistik.gov.tr), (www.officialstatistics.gov.tr) alan adıyla 2014 Mart ayında kullanıcıların hizmetine sunulmuştur.
Portalde;
- Türkiye İstatistik Kanunu ve Kanuna istinaden çıkarılan Yönetmelikler,
- RİP ve RİP’te değişiklik yapılmasına ilişkin kararname ve kararlar,
- İzleme raporları,
- Resmi İstatistiklerde Kalite ve ilgili dokümanları,
- Ulusal Veri Yayımlama Takvimi,
- İstatistik Konseyi toplantıları, katılımcıları ve alınan kararlar,
- RİP çalışma grubu toplantıları, katılımcıları ve alınan kararlar,
- Resmi İstatistiklerle ilgili ulusal ve uluslararası dokümanlar,
- Türkiye İstatistik Sistemine ilişkin anahtar göstergeler,
- İstatistik temalı güncel haberler
yer almaktadır.
RİP 2022-2026 dönemi içinde resmi istatistik portalı güncellenerek günümüz ihtiyaçlarını daha iyi karşılanması için kullanıcı odaklı ve daha interaktif bir yapıya dönüştürülmesi hedeflenmektedir.